Nakakabigla ang unang taglamig, pero ang magandang suweldo at angkop na load sa trabaho ay nagpapanatili sa Pilipinong si Peter na nagtatrabaho bilang chef sa Finland

Sa tagsibol, sumibol din ang pagkakataon para kay Peter Acapulco. Walang niyebe ang mga kalye, at makakabalik siya sa basketball court at sa mga cycle path. Hindi madaling harapin ang lamig at dilim ng Finland para sa isang Pilipino.

"Napakasaya ko na nakayanan ko ang aking unang taglamig sa Finland," ayon kay Acapulco, 32.

Nagtatrabaho si Acapulco bilang chef sa mga restaurant ng Babista, Rosso at Amarillo sa Mikkeli. Nakarating siya sa Finland sa pamamagitan ng international recruitment bilang pansamantalang manggagawa ng ahensya para sa S Group. Mula noong Oktubre 2023, si Acapulco ay isang empleyado ng Suur-Savo Cooperative Society – at ipinagmamalaki niya ito.

Ang trabaho ng chef ay halos pareho kahitsaan," ayon kay Acapulco. Nakakainteres ito pero nangangailangan ng pisikal na pagsisikap, at kailangang palagi kang matuto ng mga bagong bagay. Bago lumipat sa Finland, gumugol si Acapulco ng anim na taon sa pagluluto sa mga restaurant ng hotel sa Dubai. Sa Finland, mas hindi paspasan ang trabaho at mas maganda ang suweldo.

Ginagamit sa kitchen ang mga Finnish, Ingles at non-verbal na ekspresyon, dahil hindi lamang iba pang Pilipino ang nasa team kundi pati na rin halimbawa ang mga Ukrainian.

Sa hinaharap, tataas ang bilang ng mga empleyado ng S Group na may mga dayuhang pinagmulan. Tulad ni Acapulco, ang ilan sa kanila ay makakarating sa Finland sa pamamagitan ng international recruitment. Si Satu Vennala, Human Resources Manager sa negosyong restaurant ng HOK-Elanto, ay kasama sa unang dayuhang recruitment drive ng grupo. Ginawa ang desisyon na mag-recruit ng mga chef noong 2008.

Ang S Group ay nag-recruit ng higit sa 400 dayuhang empleyado.

"Napili ang Pilipinas dahil sa mataas na antas ng edukasyon nito, Ingles bilang wikang panturo at medyo kanluraning kultura nito. Ang mga Pilipino ay may mataas na skill."

Milyun-milyong Pilipino ang nagtatrabaho sa ibang bansa at mahalaga para sa pambansang ekonomiya ang kita na ipinapadala nila.

Inilalarawan ni Vennala ang recruitment trip sa Pilipinas bilang isang tagumpay, dahil ang lahat ng mga chef na na-recruit noong panahong iyon ay nagtrabaho sa HOK-Elanto sa Finland sa mahabang panahon. Ilan sa kanila ay nagtatrabaho pa rin sa HOK-Elanto matapos ang 15 taon.

Sa paglipas ng mga taon, nag-recruit ang S Group ng higit sa 400 empleyado mula sa ibang bansa, marami sa kanila ay mga Pilipinong chef. Mga 300 Pilipinong chef pa lang ay nagtatrabaho sa S Group. Unang nagtrabaho ang mga manggagawa sa isang pansamantalang ahensya at pagkatapos ay naging mga empleyado ng S Group.

Naalala ni Vennala kung paano niya tinawag ang mga restaurant kung saan kinuha ang mga unang Pilipinong chef. Pareho ang mensahe ng lahat ng superbisor.

"Nagtaka sila kung paano sila nakakuha ng chef na may mala-brilyanteng kalidad."

Tatlo lamang sa mga empleyadong kinuha ng HOK-Elanto ang umuwi sa kanilang sariling bansa.

"Ito ang kanilang desisyon dahil sa pamilya. Dapat gawing mas madali na muling pagsama-samahin ang mga pamilya upang maging madali para sa mga manggagawa na manungkulan at manatili sa Finland. Ito ay mahirap sa ngayon dahil walang katiyakan ang mga limitasyon sa kita,” ayon kay Vennala.

Nag-iiba ang mga limitasyon sa kita depende sa sitwasyon. Ayon sa Finnish Immigration Service, ang pangunahing kinakailangan sa kita ay €2,600 bawat buwan kung mayroong dalawang matanda at dalawang menor de edad sa pamilya. Palagi ring kasama sa mga limitasyon sa kita ang mga benepisyong panlipunan.

Ayon kay Vennala, matagumpay ang pagre-recruit mula sa ibang bansa kung ang mga na-recruit ay may makatotohanang ideya sa bagong bansa na kanilang titirhan at mamumuhunan ang employer sa induction. Mahalaga ang pakikipagtulungan sa internasyonal na recruiter at may malaking papel ang kasosyo sa pagtanggap ng mga bagong manggagawa.

Sa ngayon, ang mga Pilipinong pumupunta sa Finland ay mayroon nang malakas na network at karamihan sa kanila ay nag-a-apply sa rekomendasyon ng mga kaibigan at kasamahan," ayon kay Vennala.

Mas naging madali ang pagdating ni Peter Acapulco sa Mikkeli dahil sa ibang mga Pilipinong katrabaho niya. Kasama din niya sa isang apartment ang tatlo pang Pilipinong manggagawa sa restaurant.

"Magkasama kaming namimili at nagluluto ng pagkaing Pilipino, at binibigyan ng oras na kinakailangan ang pagluluto," sabi ni Acapulco. "Naging kaibigan ko rin ang boss ko, si Topi. Tinutulungan niya kami sa lahat ng bagay."

Minsan binibisita ni Acapulco ang kanyang kapatid na babae na nakatira sa Espoo at nagtatrabaho rin bilang chef. Naipapaliwanag ng kanyang Finnish na kasintahan ang anumang katangian ng Finnish na kultura. Patuloy na nakikipag-ugnayan si Acapulco sa kanyang pamilya sa California sa pamamagitan ng mga video call.

Nananawagan si Satu Vennala sa mga supervisor at katrabaho na tanggapin ang responsibilidad para sa pagtanggap ng mga manggagawa mula sa ibang bansa. Walang sinuman ang maaaring pilitin na gumugol ng oras kasama ang mga katrabaho pagkatapos ng trabaho, pero ipinapayo ito dahil makakatulong ito na mas madaling makapag-adjust ang mga bagong dating sa Finland. Mahalaga na ang lahat sa trabaho ay lubusang tinatanggap bilang bahagi ng team sa unang araw pa lang.

"Kinuha namin ang mga Pilipino upang kumuha ng mga kabute sa kagubatan at sa mga cottage ng tag-init. Ang pinakamahalaga ay nakikita ng mga empleyado ang isa't isa bilang mga tao."

May magandang reputasyon ang Finnish na paraan sa pagtatrabaho. Para sa isang empleyadong Asyano, isang magandang halimbawa ang pagtanggap ng taunang bayad sa bakasyon sa unang pagkakataon. Baka mahirap unawain para sa mga taong mula sa ibang bansa na binabayaran ka pa rin kahit nakabakasyon.

Kadalasang umuusad ang trabaho ayon sa inaasahan ng S Group. Kapag natapos ng dayuhang recruit ang kanilang unang fixed-term na kontrata sa isang recruitment agency, gusto nilang magpatuloy sa pagtatrabaho para sa S Group.

Nais ding manatili ni Acapulco. Bagama't siya ay ipinanganak at nag-aral sa Maynila at naninirahan sa Davao, mas gusto niya ang mapayapa at berdeng Mikkeli kaysa sa malalaking lungsod. Kung pwede niya lang dalhin sa Finland ang kanyang anak.

"Gusto ko pang matuto tungkol sa European cuisine at umunlad sa aking propesyon. Bilang isang chef, hindi ka kailanman magiging handa," ayon kay Acapulco.